Różanecznik rododendron

Krzewy ozdobne rododendron

Rododendrony należą do rodziny wrzosowatych (Ericaceae). Sama nazwa „Rhododendron” pochodzi z języka łacińskiego i oznacza drzewo różane. Różaneczniki znane są od wielu lat – uprawiano je już w XVII wieku w Japonii, gdzie opisano ponad 300 odmian tej rośliny. Do Europy trafiły w 1680 roku. Najwięcej gatunków rododendronów pochodzi z górzystych i ciepłych części Azji, Ameryki Północnej lub Europy.

Rododendrony na pniu rosną powoli i swój ostateczny wygląd najczęściej osiągają dopiero po kilkunastu latach. Rododendron drzewo to rzadkie gatunki, które mogą rosnąć nawet do kilkudziesięciu lat (odmiana Rhododendron gigantem może osiągnąć wysokość sięgającą nawet… 30 m). W ogrodnictwie najczęściej wykorzystuje się jednak formy krzewiaste. Na rabatach i tarasach pięknie prezentują się miniaturki, a krzewy ozdobne rododendron dorastające do około 2-2,5 m często sadzone są na skalniach czy wokół ogrodzeń. Rośliny te najlepiej czują się w morskim klimacie o średnich temperaturach – różaneczniki nie lubią zbyt wysokich upałów oraz mrozów.

Rododendrony – sadzenie i uprawa

Różaneczniki to bardzo efektowne, ale zarazem wymagające krzewy kwiatowe. Ich uprawa i pielęgnacja wymagają poznania podstawowych zasad oraz dostosowania się do ogrodniczych zaleceń.

Rododendrony (różaneczniki) w ogrodzie najlepiej sadzić w grupach po kilka roślin obok siebie. Dzięki temu stworzą nie tylko wyjątkowo dekoracyjną kompozycję, ale i prawidłowy mikroklimat sprzyjający ich wzrostowi. Sadzonki powinny być oddalone od siebie o około 60-100 cm. Kwitnące rododendrony są roślinami długowiecznymi, a ich przesadzanie jest dość trudne i może prowadzić do zniszczenia systemu korzeniowego, dlatego warto dobrze przemyśleć stanowisko, na którym się znajdą.

Rododendron – stanowisko

Idealne stanowisko dla rododendronów powinno przypominać ich naturalne środowisko. Większość gatunków różanecznika rośnie w miejscach półcienistych, chłodnych i wilgotnych, najczęściej pod drzewami. Rododendron hybrydowy (roślina uzyskana sztucznie poprzez skrzyżowanie dwóch różnych odmian różaneczników) dobrze zniesie stanowisko słoneczne, ale wtedy należy zadbać o regularne podlewanie.

Rododendron – gleba

Różanecznik jest wymagającym gatunkiem jeżeli chodzi o podłoże. Jaka ziemia będzie idealna dla rododendronów? Gleba musi być bardzo dobrze przepuszczalna, a zarazem bogata w próchnicę, o pH od 3,5 do 5,5. Ważne, aby była ona równomiernie wilgotna, dlatego można zastosować domieszkę glinki mielonej. Ten naturalny podkład wchłania i uwalnia wodę w zależności od potrzeb posadzonych roślin.

Istotne jest prawidłowe przygotowanie stanowiska pod sadzenie. Podłoże piaszczyste należy wzbogacić obornikiem i kompostem z liści. Można zmieszać również przekompostowaną korę, kwaśny torf i ziemię ogrodową w równomiernych proporcjach. Chcesz posadzić rododendron w ogrodzie, ale podłoże na Twojej działce jest gliniaste? Nie wszystkie krzewy ozdobne różanecznik sprawdzą się w takim miejscu. Wybierz odmianę oczkowaną na podkładzie, który dobrze toleruje glinę i wykonaj drenaż ze żwiru. Dzięki temu twarde podłoże zyska lepszą przepuszczalność.

W sprzedaży dostępna jest także gotowa mieszanka ziemi do rododendronów, która ma idealne pH. Często zawiera ona także nawóz, który przyspiesza rozwój sadzonek.

Kiedy sadzić rododendrony?

Sadzenie rododendronów najlepiej zaplanować jesienią. Idealny termin trwa od początku września do połowy listopada. Krzewy można sadzić również wczesną wiosną – od marca do połowy maja (do momentu, gdy rozwijają się liście). Ważne jest, aby ziemia była już rozmarznięta.

Rododendron – gdzie sadzić?

Gdzie sadzić rododendrony, aby krzewy dobrze się przyjęły, rozrastały w prawidłowym tempie i tworzyły różnobarwne kompozycje obsypane kwiatami, które staną się prawdziwą ozdobą ogrodu? Najlepsze będzie zaciszne i lekko wilgotne stanowisko. Ważne, aby wybrać miejsce w ogrodzie, w którym kwiaty rododendron będą osłonięte przed wiatrami lub mrozami jesienią i zimą oraz zbyt dużym nasłonecznieniem w lecie. W roli naturalnej osłony świetnie sprawdzą się wysokie drzewa iglaste (drzewa liściaste zasłaniałyby dopływ wilgoci). Rododendrony w ogrodzie bardzo dobrze odnajdują się w pobliżu zbiorników wodnych (parowanie dostarcza im dodatkowej wilgoci).

Dobrze będą wyglądać na skalniakach. Duży rododendron na pniu można posadzić jako soliter. Krzewy ozdobne możesz rozplanować również w grupach po kilka. Świetny efekt uzyskasz, gdy wybierzesz kwiaty rododendron w różnych kolorach, które będą ze sobą harmonizować.

Różaneczniki w wersji mini (kwiaty dorastające do kilkunastu cm wysokości) można hodować w dużych skrzynkach i umieścić na tarasie. Należy jednak pamiętać, aby pojemników nie eksponować w słońcu.

Rododendrony – jak sadzić?

Sadzenie różaneczników należy rozpocząć od przygotowania stanowiska. Bardzo dokładnie wymieszaj podłoże (zakupione lub przygotowane wcześniej na bazie torfu, próchnicy i ziemi z ogrodu). Ważne, aby gleba była dobrze przepuszczalna. Jak to sprawdzić? Wykop dołek o głębokości około 45 cm i wlej do niego wodę. Gdy zniknie ona po godzinie, ziemia jest dobrze przepuszczalna. Następnie przygotuj korzenie sadzonek. Bryłę korzeniową należy wyjąć z doniczek, delikatnie rozluźnić korzenie i przez około 15 minut namoczyć w wodzie. Następnie jeszcze raz rozluźnij korzenie.

Jak posadzić rododendron? Wykop dołki, włóż w nie sadzonki i zasyp je mieszanką ziemi piaskowej i substancji organicznej (zalecane proporcje to1:2 lub 1:3). Sadzonkę w dołku ustaw w ten sposób, by korzenie wystawały około 2-3 cm ponad ziemię. Teraz lekko przygnieć glebę rękami – nie ugniataj jej zbyt mocno nogami. Kolejnym krokiem jest podlewanie. Teraz rozłóż wokół posadzonych kwiatów ściółkę z kory lub torfu, która zatrzyma wilgoć.

Różanecznik ma płytki system korzeniowy. Gdy sadzenie rododendronów zaplanowałeś na jesień, pamiętaj, aby zabezpieczyć roślinę na zimę. Możesz wykorzystać warstwę torfu, liści lub ziemi. Ściółka uchroni bryłę korzeniową przed zamarznięciem.

Rododendron – wymagania

Różaneczniki to krzewy z rodziny wrzosowatych, które wymagają prawidłowego stanowiska i pielęgnacji. Główne wymagania rododendronów to:

• dobrze przepuszczalna gleba o pH około 3,5-5,5, bogata w próchnicę i utrzymująca stałą wilgotność,
• lekko zacienione stanowisko – najlepiej osłonięte drzewami iglastymi przed słońcem, wiatrem i mrozem (zbyt silne nasłonecznienie skraca kwitnienie i niekorzystnie wpływa na kolor kwiatów, a brak światła sprawia, że krzew różanecznik kwitnie słabiej, a jego pędy wydłużają się i nieestetycznie zwisają),
• regularne przycinanie po zakończeniu kwitnienia – należy usuwać suche i chore pędy,
• podlewanie – różaneczniki należy podlewać także jesienią (po zakończeniu okresu kwitnienia) oraz zimą (w cieplejsze dni, gdy temperatura nie spada poniżej 0 stopni C). Latem rododendrony lubią spryskiwanie liści,
• ściółkowanie materiałem organicznym – w tej roli dobrze sprawdzą się kompostowane trociny lub suche liście,
• sąsiedztwo krzewów głęboko korzeniących się – różanecznik doskonale czuje się w towarzystwie wrzosów i wrzośców, hostów, pierisów japońskich, magnolii, klonów palmowych lub iglaków (sosny górskie, jałowce płożące).

Rododendrony – pielęgnacja

Jak pielęgnować rododendrony? Pielęgnacja różanecznika nie jest uciążliwa, ale bardzo ważne jest systematyczne przeprowadzanie zalecanych zabiegów. Wiosną należy dokładnie odchwaścić glebę wokół roślin i rozgrabić starą ściółkę. Dookoła krzewów warto podsypać specjalne podłoże do rododendronów (dobrze sprawdzi się również mieszanka kwaśnej ziemi, obornika i próchnicy). Odchwaszczanie należy wykonywać regularnie i zawsze ręcznie, aby nie uszkodzić płytko osadzonych brył korzeniowych.

Prawidłowa pielęgnacja rododendronów wymaga nawożenia dolistnego i doglebowego. Pierwsze wiosenne nawożenie zaplanuj na przełomie marca i kwietnia. W sklepach dostępne są specjalne nawozy do rododendronów, które zawierają wszystkie składniki odżywcze dopasowane do potrzeb tych kwiatów. W czerwcu lub na początku lipca zastosuj nawóz letni, który pomaga zawiązywać pąki na następny rok. Dawki dopasuj do zaleceń producenta.

Pielęgnacja rododendrona na pniu może obejmować także przycinanie. Nie jest ono konieczne, ale rozkrzewione i prawidłowo ukorzenione krzewy można formować, ponieważ dobrze znoszą one cięcie. Zawsze usuwaj zwiędłe kwiatostany – to pobudzi roślinę do wytwarzania nowych pąków.

Ważne jest także zabezpieczenie różaneczników na zimę. Wokół krzewów wysyp grubą warstwę kory, ściółki lub trocin sosnowych. Późną jesienią możesz okryć rośliny włókniną, słomianymi matami lub specjalną siatką. Okrywanie konieczne jest przede wszystkim dla soliterów, które nie są osłonięte przez drzewa lub krzewy iglaste.

Rododendron – podlewanie

Różanecznik lubi wilgoć, dlatego regularne podlewanie jest bardzo ważne. Ziemia powinna być lekko wilgotna (nie może jednak być zbyt mokra lub sucha). W stojących kałużach wody korzenie szybko zaczną gnić, a przy przesuszeniu pędy będą wiotczeć, więdnąć i zamierać. Podlewanie zaplanuj wcześnie rano lub późnym wieczorem. Zraszaj kwiaty rododendron rozproszonym strumieniem wody. Do podlewania różaneczników najlepsza jest miękka deszczówka.

Różanecznik – kwitnienie

Różaneczniki w ogrodzie wiele osób sadzi ze względu na ich okazałe kwiaty w różnych kolorach. Kiedy kwitną rododendrony? Różanecznik kwitnie w maju i czerwcu, ale niektóre odmiany mogą zakwitnąć już w kwietniu. Kwiaty rozwijają się na długich szypułkach osadzonych w kwiatostanach na szczytach długich pędów. Kwitnienie jest bardzo obfite, dlatego różanecznik w sezonie wiosennym staje się prawdziwą ozdobą ogrodu.

Rododendrony – kwiaty

Rododendrony mają piękne kwiaty o różnych średnicach (od drobnych aż do większych mających nawet 7-8 cm) i pofalowanych brzegach. Szeroki wachlarz gatunków pozwala dobrać odmianę, której kwiat idealnie wpisze się w indywidualny gust. Różanecznik może kwitnąć na różne odcienie bieli, czerwieni, różu, pomarańczowego, żółci, fioletowego oraz innych kolorów. Roślina ta ma także bardziej oryginalne barwy kwiatów (niektóre krzyżówki kwitną np. na niebiesko). Niektóre kwiaty różanecznika pięknie pachną, inne są bezwonne.

Różaneczniki w ogrodzie – z jakimi roślinami mogą sąsiadować?

Różaneczniki w ogrodzie doskonale odnajdą się w towarzystwie roślin o podobnych wymaganiach. W tle doskonale sprawdzą się drzewa i krzewy iglaste – np. sosna zwyczajna, kosodrzewina, cis czy jałowiec płożący. Z przodu można posadzić wrzosy i wrzośce, golterie czy różnobarwne magnolie. Pięknie będzie prezentował się także ogród rododendronów posadzony na tle zbiornika wodnego.

Różaneczniki – uprawa w donicach

Marzy Ci się uprawa rododendronów, ale nie masz ogrodu? Różanecznik możesz posadzić także w dużych skrzynkach lub donicach. Wybierz jednak niski krzew ozdobny. Na balkonach i tarasach dobrze odnajdą się odmiany:

• Bili Novinka – różanecznik dorastający do 80 cm wys., z małymi białymi kwiatami,
• Moerheim – dorasta do 50 cm wys., ma różowo-fioletowe kwiaty o średnicy około 3 cm,
• Polarnacht – dorasta do 80 cm wys., ma duże fioletowe kwiaty (średnica około 7 cm) i jest w stanie wytrzymać mrozy sięgające nawet -24 stopnie C.

Zadbaj o ziemię dopasowaną do wymogów tego gatunku i przygotuj drenaż, który pozwoli odprowadzać nadmiar wody. Roślinę podsyp kwaśnym torfem zmieszanym z igliwiem. Donice ustaw w miejscu lekko zacienionym i regularnie ją zraszaj.

Na zimę zabezpiecz różanecznik przed przemarzaniem. Najbardziej narażone są pąki kwiatowe i jednoroczne pędy. Osłoń sadzonki słomianymi matami, włókniną, tkaniną jutową lub siatką cieniującą. Ziemię wysoko wyściółkuj (do wysokości około 5-10 cm).